Οι Last Drive δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις. Όλα αυτά τα χρόνια άλλωστε η μουσική τους μιλούσε από μόνη της. Η δυναμική τους, ο επαγγελματισμός τους και η εξέλιξη που παρουσίασαν τους έβγαλαν από τα στενά ελληνικά σύνορα σε εποχές όπου ελάχιστα ελληνικά συγκροτήματα είχαν πετύχει κάτι αντίστοιχο. Ο χαρακτηρισμός του καλύτερου garage συγκροτήματος που έχει εμφανιστεί ποτέ στην χώρα δεν είναι υπερβολικός, ούτε είναι μύθος οι αναφορές για τις θρυλικές ζωντανές εμφανίσεις τους, όπως μπορούν να σας διαβεβαιώσουν όσοι τους έχουν δει πάνω στη σκηνή. Οι ίδιοι πάντως δεν φαίνεται να πολυενδιαφέρονται για τέτοιου είδους κατηγοριοποιήσεις και ταμπέλες.
Οι Alex K. και Chris B.I, μιλώντας στο Noizy, στην πρώτη συνέντευξη που παραχωρούν οι Last Drive μετά την πρόσφατη κυκλοφορία της τελευταία τους δισκογραφικής δουλειάς (του EP ‘Out Of Nowhere’), τονίζουν ότι έτσι κι αλλιώς ένα ροκ εν ρολ συγκρότημα δεν έχει κανόνες, θυμούνται την «πολιτιστική βόμβα» της δεκαετίας του ’80, εξηγούν τους λόγους της διάλυσής τους, μιλούν για τα αισθήματα της επιστροφής τους και εκφράζουν την οργή και απογοήτευσή τους για την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ελλάδα. Ο Alex K. μάλιστα το μακρινό 1998, σε μία εικόνα που θύμιζε σκηνή από το μέλλον που ζούμε σήμερα, έχει υπάρξει θύμα άνανδρης και εξαιρετικά βίαιης επίθεσης από τρία άτομα που μετά την επίθεση κατέφυγαν σε πολυκατοικία που στέγαζε τα γραφεία της Χρυσής Αυγής.
Μετά από 12 χρόνια έντονης παρουσίας και καθιέρωσης στο ελληνικό και διεθνές μουσικό στερέωμα, διαλυθήκατε και χρειάστηκε να περάσουν άλλα 12 χρόνια για να επανασυνδεθείτε πριν από πέντε χρόνια. Ποιοι ήταν οι λόγοι της διάλυσής σας και τι σας ώθησε να επιστρέψετε με τους Last Drive;
Το 1995 σταματήσαμε να παίζουμε γιατί η καθημερινότητα του γκρουπ είχε γίνει αφόρητη – οι δυσκολίες και τα κάθε είδους προβλήματα (προσωπικά, οικονομικά, προσανατολισμού μέσα στο περιβάλλον μιας πολυεθνικής εταιρείας) μας εμπόδιζαν να είμαστε δημιουργικοί με τον τρόπο που θέλαμε. Όσο όμως και να αναφερόμαστε στις εξωτερικές συνθήκες, οι κύριοι υπεύθυνοι για τη διάλυσή του γκρουπ ήμασταν εμείς οι ίδιοι, το οριακό σημείο που είχαμε αφήσει να φτάσουν τα πράγματα μεταξύ μας. Πάντα όταν αντιμετωπίζαμε κάποια αναποδιά, στρεφόμαστε στο ίδιο το συγκρότημα, στη σχέση μας και τους δεσμούς μας και καταφέρναμε να την ξεπεράσουμε. Εκείνη την εποχή ήμασταν τόσο εξαντλημένοι ψυχικά, που δεν είχαμε τη δύναμη να το κάνουμε. Αν και τότε βιώσαμε τη διάλυση του γκρουπ σαν μία καταστροφή, στην πραγματικότητα ήταν η καλύτερη εξέλιξη. Δεν υπήρχε άλλος τρόπος να αποστασιοποιηθούμε από κάτι που είχε γίνει πολύ βαρύ για να το αντέξουμε, να εξερευνήσουμε άλλα μουσικά πεδία, και όταν ξαναβρεθήκαμε μετά από 12 χρόνια, το 2007 το κάναμε με λαχτάρα, για να νιώσουμε ξανά τη χαρά του να παίζουμε μαζί και για να δούμε αν τα τραγούδια μας εξακολουθούσαν να λειτουργούν.
Η είδηση της επιστροφής σας έγινε δεκτή με μεγάλο ενθουσιασμό. Το περιμένατε ή είχατε άγχος για το πώς θα σας υποδεχθεί το κοινό;
Αυτό που συνέβη ήταν κάτι που δεν το περιμέναμε, και δεν θα το ξεχάσουμε ποτέ. Η αγάπη και η αίσθηση της κοινότητας που πήραμε από τόσους ανθρώπους, παλιούς φίλους αλλά και καινούργιους, κυριολεκτικά «μας έδωσε φτερά». Κανείς μουσικός δεν ξεχνάει πόση σημασία έχει η ανταπόκριση από τον κόσμο, η φυσική παρουσία και η συμμετοχή του άλλου σε αυτό που κάνει. Θα ήταν ψέματα να πούμε ότι δεν είχαμε άγχος, όταν βγαίναμε στη σκηνή ήταν σαν να ζούσαμε ένα όνειρο, θαυμάσιο αλλά και αβέβαιο.
Αυτό που συνέβη ήταν κάτι που δεν το περιμέναμε, και δεν θα το ξεχάσουμε ποτέ. Η αγάπη και η αίσθηση της κοινότητας που πήραμε από τόσους ανθρώπους, παλιούς φίλους αλλά και καινούργιους, κυριολεκτικά «μας έδωσε φτερά». Κανείς μουσικός δεν ξεχνάει πόση σημασία έχει η ανταπόκριση από τον κόσμο, η φυσική παρουσία και η συμμετοχή του άλλου σε αυτό που κάνει. Θα ήταν ψέματα να πούμε ότι δεν είχαμε άγχος, όταν βγαίναμε στη σκηνή ήταν σαν να ζούσαμε ένα όνειρο, θαυμάσιο αλλά και αβέβαιο.
Ποιες είναι οι μεγαλύτερες διαφορές που βλέπετε στην σημερινή μουσική σκηνή που κινείστε, σε σχέση με τις δεκαετίες του ‘80 και του ’90;
Η δεκαετία του ’80 ήταν μία πολιτιστική βόμβα, συμπυκνωμένες εκφράσεις από όλες τις μορφές τέχνης διεκδίκησαν ένα χώρο στο ελληνικό τοπίο, καθότι είχε προηγηθεί η χούντα, και όλα αυτά είχαν λείψει. Υπήρχε μια νέα διάθεση που γέννησε δυνατές παρέες, μέσα από τις οποίες ξεπήδησαν οι μπάντες και οι μουσικοί. Οι ζυμώσεις της εποχής κινητοποίησαν πολλούς, και ένα αποτύπωμα είναι όλες αυτές οι ηχογραφήσεις από εκείνη την εποχή, που τώρα έρχονται ξανά στην επιφάνεια, και πολύ καλώς κατά τη γνώμη μας. Τα συγκροτήματα έπρεπε να κάνουν πολλά πράγματα τα ίδια, γιατί δεν υπήρχε η δυνατότητα υποστήριξης από τα μέσα. Η κατάσταση δεν ήταν ειδυλλιακή, οι χώροι συναυλιών ελάχιστοι, η μουσική πληροφορία από ανύπαρκτη ως δυσεύρετη και τις περισσότερες φορές έπρεπε να κινηθείς σε ένα περιβάλλον εχθρικό, γιατί το όλο πράγμα, το punk και το rock n roll ήταν κάτι ξένο. Πολύ σημαντικό ρόλο έπαιξε η διάθεση των punk συγκροτημάτων για αυτοοργάνωση όπως και η τρέλα κάποιων ανθρώπων που έπαιζαν αυτή τη μουσική στο ραδιόφωνο και άλλων που έφτιαξαν τις πρώτες underground ανεξάρτητες εταιρείες. Όμως το όλο πράγμα έβγαινε δύσκολα πέρα.
Η δεκαετία του ’80 ήταν μία πολιτιστική βόμβα, συμπυκνωμένες εκφράσεις από όλες τις μορφές τέχνης διεκδίκησαν ένα χώρο στο ελληνικό τοπίο, καθότι είχε προηγηθεί η χούντα, και όλα αυτά είχαν λείψει. Υπήρχε μια νέα διάθεση που γέννησε δυνατές παρέες, μέσα από τις οποίες ξεπήδησαν οι μπάντες και οι μουσικοί. Οι ζυμώσεις της εποχής κινητοποίησαν πολλούς, και ένα αποτύπωμα είναι όλες αυτές οι ηχογραφήσεις από εκείνη την εποχή, που τώρα έρχονται ξανά στην επιφάνεια, και πολύ καλώς κατά τη γνώμη μας. Τα συγκροτήματα έπρεπε να κάνουν πολλά πράγματα τα ίδια, γιατί δεν υπήρχε η δυνατότητα υποστήριξης από τα μέσα. Η κατάσταση δεν ήταν ειδυλλιακή, οι χώροι συναυλιών ελάχιστοι, η μουσική πληροφορία από ανύπαρκτη ως δυσεύρετη και τις περισσότερες φορές έπρεπε να κινηθείς σε ένα περιβάλλον εχθρικό, γιατί το όλο πράγμα, το punk και το rock n roll ήταν κάτι ξένο. Πολύ σημαντικό ρόλο έπαιξε η διάθεση των punk συγκροτημάτων για αυτοοργάνωση όπως και η τρέλα κάποιων ανθρώπων που έπαιζαν αυτή τη μουσική στο ραδιόφωνο και άλλων που έφτιαξαν τις πρώτες underground ανεξάρτητες εταιρείες. Όμως το όλο πράγμα έβγαινε δύσκολα πέρα.
Σήμερα τα πράγματα είναι πιο εύκολα για τα συγκροτήματα, υπό την έννοια ότι υπάρχει έδαφος πάνω στο οποίο μπορούν να πατήσουν, περισσότεροι χώροι για να παίξουν με τους δικούς τους όρους, έχουν τη δυνατότητα να προβάλλουν μόνα τους τη δουλειά τους και να ηχογραφήσουν σχετικά φτηνά (παλιά οι ηχογραφήσεις κόστιζαν ασύλληπτα για ένα νέο μουσικό). Πρέπει και πάλι να κάνουν πολλά πράγματα τα ίδια, αλλά το πράγμα είναι πιο «στρωτό». Πολλές νέες ελληνικές μπάντες χειρίζονται με πολύ μεγάλη άνεση το υλικό τους και αυτό αναγνωρίζεται, γιατί περιοδεύουν στο εξωτερικό, γράφοντας τη δική τους ιστορία. Είναι «λυτρωτικό» ή δεσμευτικό να έχετε ένα όνομα βαρύ σαν ιστορία; Αισθάνεστε δηλαδή ότι πρέπει να κινηθείτε στα μουσικά μονοπάτια με τα οποία λατρευτήκατε από τον κόσμο ή ότι δεν έχετε να αποδείξετε τίποτε σε κανέναν και είστε πιο «απελευθερωμένοι» καλλιτεχνικά;
Το δρόμο που ακολουθούμε τον ορίζει η χημεία μας- είμαστε τέσσερις άνθρωποι με συγκεκριμένες επιρροές, οι οποίες μπερδεύονται μέσα στα τραγούδια μας, και αυτό δημιουργεί τον ήχο μας και το ύφος μας. Ποτέ δεν συζητήσαμε τι μουσική θα παίξουμε – ήταν οι επιρροές μας, η διάθεση και ο πηγαίος τρόπος δουλειάς αυτό που διαμόρφωσε τους Last Drive. Όταν παίζουμε τα κομμάτια μας, το κάνουμε επειδή κι εμείς το γουστάρουμε όσο και ο κόσμος. Όταν είσαι στη σκηνή, δεν χωράνε άλλες σκέψεις, προσπαθείς μόνο να κάνεις αυτό που κάνεις όσο καλύτερα μπορείς.
Το δρόμο που ακολουθούμε τον ορίζει η χημεία μας- είμαστε τέσσερις άνθρωποι με συγκεκριμένες επιρροές, οι οποίες μπερδεύονται μέσα στα τραγούδια μας, και αυτό δημιουργεί τον ήχο μας και το ύφος μας. Ποτέ δεν συζητήσαμε τι μουσική θα παίξουμε – ήταν οι επιρροές μας, η διάθεση και ο πηγαίος τρόπος δουλειάς αυτό που διαμόρφωσε τους Last Drive. Όταν παίζουμε τα κομμάτια μας, το κάνουμε επειδή κι εμείς το γουστάρουμε όσο και ο κόσμος. Όταν είσαι στη σκηνή, δεν χωράνε άλλες σκέψεις, προσπαθείς μόνο να κάνεις αυτό που κάνεις όσο καλύτερα μπορείς.
Σε παλιότερη συνέντευξή σας έχετε δηλώσει ότι είχατε δίλημμα από τότε που ξεκινήσατε, εάν θα θέλατε να συνεχίσετε να παίζετε garage, γιατί πηγαίνατε σε φεστιβάλ του εξωτερικού και νιώθατε ότι δεν κολλούσατε 100% με τα υπόλοιπα συγκροτήματα, καθώς «αυτοί είχαν ασπαστεί έναν εντελώς mod/ garage τρόπο». Τελικά, πώς αυτοπροσδιορίζεστε μουσικά; Είστε punk, garage, rockabilly ή κάτι άλλο;
Είμαστε όλα αυτά, και κάτι ακόμα που τα περικλείει, απλά ένα rock n roll συγκρότημα. Αυτό ήταν που μας ενδιέφερε από την αρχή, ήταν το πνεύμα του ακατέργαστου, πρωτόγονου ροκ εν ρολ που υπάρχει σε όλα αυτά τα είδη που ανέφερες. Τουλάχιστον υπήρχε σε αυτές τις σελίδες της μουσικής ιστορίας απ’ όπου εμείς αντλήσαμε την έμπνευσή μας: Μπορούσες να το βρεις και στους ροκαμπιλάδες τους ’50, και στα garage συγκροτήματα του ’60, και στο punk του ’70. Όσο πιο ελεύθερος είσαι σχετικά με το υλικό σου, τόσο περισσότερο ενδιαφέρον έχει το πράγμα, γιατί έτσι κι αλλιώς ένα ροκ εν ρολ συγκρότημα δεν έχει κανόνες, είναι μια ανοιχτή διαδικασία χωρίς προαπαιτούμενα. Αυτό που είδαμε τότε ήταν πολλές μπάντες –και μεγάλο μέρος του κοινού- που ακολουθούσε έναν πολύ αυστηρό ενδυματολογικό και υφολογικό κώδικα που παρέπεμπε στα μέσα της δεκαετίας του ‘60, πράγμα που στην Ελλάδα δεν το είχαμε δει επειδή στις συναυλίες μας παίζαμε μπροστά σε ανάμικτο κοινό. Πολλά απ’ αυτά τα συγκροτήματα έπαιζαν καλά, αλλά ήταν πολύ εύκολο να μαντέψεις το σετ τους από την πρώτη στιγμή – εμείς προτιμούσαμε garage μπάντες όπως οι Nomads ή τα συγκροτήματα της αυστραλέζικης σχολής του ’80, που είχαν μπολιάσει με το punk και τον σκληρό ήχο τη μουσική τους από την αρχή.
Είμαστε όλα αυτά, και κάτι ακόμα που τα περικλείει, απλά ένα rock n roll συγκρότημα. Αυτό ήταν που μας ενδιέφερε από την αρχή, ήταν το πνεύμα του ακατέργαστου, πρωτόγονου ροκ εν ρολ που υπάρχει σε όλα αυτά τα είδη που ανέφερες. Τουλάχιστον υπήρχε σε αυτές τις σελίδες της μουσικής ιστορίας απ’ όπου εμείς αντλήσαμε την έμπνευσή μας: Μπορούσες να το βρεις και στους ροκαμπιλάδες τους ’50, και στα garage συγκροτήματα του ’60, και στο punk του ’70. Όσο πιο ελεύθερος είσαι σχετικά με το υλικό σου, τόσο περισσότερο ενδιαφέρον έχει το πράγμα, γιατί έτσι κι αλλιώς ένα ροκ εν ρολ συγκρότημα δεν έχει κανόνες, είναι μια ανοιχτή διαδικασία χωρίς προαπαιτούμενα. Αυτό που είδαμε τότε ήταν πολλές μπάντες –και μεγάλο μέρος του κοινού- που ακολουθούσε έναν πολύ αυστηρό ενδυματολογικό και υφολογικό κώδικα που παρέπεμπε στα μέσα της δεκαετίας του ‘60, πράγμα που στην Ελλάδα δεν το είχαμε δει επειδή στις συναυλίες μας παίζαμε μπροστά σε ανάμικτο κοινό. Πολλά απ’ αυτά τα συγκροτήματα έπαιζαν καλά, αλλά ήταν πολύ εύκολο να μαντέψεις το σετ τους από την πρώτη στιγμή – εμείς προτιμούσαμε garage μπάντες όπως οι Nomads ή τα συγκροτήματα της αυστραλέζικης σχολής του ’80, που είχαν μπολιάσει με το punk και τον σκληρό ήχο τη μουσική τους από την αρχή.
Σε σχέση με την προηγούμενη ερώτηση, η μεγαλύτερη ίσως καμπή στην πορεία σας ήταν όταν αλλάξατε τη μουσική σας κατεύθυνση και με το EP ‘Time’ και αργότερα τον δίσκο ‘Blood Nirvana’ «απαρνηθήκατε» τις garage καταβολές σας και αλλάξατε τον ήχο σας, τον κάνατε πιο σκληρό. Έχετε μετανιώσει για αυτή την αλλαγή ή θεωρείτε ότι τότε βρήκατε το στυλ που σας ταιριάζει περισσότερο;
Και πάλι δεν υπήρξε συνειδητή επιλογή, είχε να κάνει με τα ακούσματά μας και το κλίμα που ζούσαμε περισσότερο στις περιοδείες μας, όπου ένα σωρό γκαραζομπάντες εκείνη την εποχή στρέφονταν σε έναν πιο σκληρό ήχο με αναφορές στα συγκροτήματα του Ντιτρόιτ και σε μπάντες της δεκαετίας του ’70. Όχι, σε καμία περίπτωση δεν έχουμε μετανιώσει για τη μουσική που παίξαμε οποιαδήποτε στιγμή, ήταν ένα υπέροχο ταξίδι και τα τραγούδια εκείνης της εποχής παραμένουν από τις καλύτερες στιγμές στις συναυλίες μας. Άλλωστε, όπως μάθαμε από όλο αυτό το ταξίδι, όλες οι καλές και οι κακές στιγμές υπήρξαν για κάποιο λόγο.
Και πάλι δεν υπήρξε συνειδητή επιλογή, είχε να κάνει με τα ακούσματά μας και το κλίμα που ζούσαμε περισσότερο στις περιοδείες μας, όπου ένα σωρό γκαραζομπάντες εκείνη την εποχή στρέφονταν σε έναν πιο σκληρό ήχο με αναφορές στα συγκροτήματα του Ντιτρόιτ και σε μπάντες της δεκαετίας του ’70. Όχι, σε καμία περίπτωση δεν έχουμε μετανιώσει για τη μουσική που παίξαμε οποιαδήποτε στιγμή, ήταν ένα υπέροχο ταξίδι και τα τραγούδια εκείνης της εποχής παραμένουν από τις καλύτερες στιγμές στις συναυλίες μας. Άλλωστε, όπως μάθαμε από όλο αυτό το ταξίδι, όλες οι καλές και οι κακές στιγμές υπήρξαν για κάποιο λόγο.
Πιστεύετε ότι υπάρχουν μουσικά κινήματα σήμερα στην Ελλάδα και αν όχι ποιοι θεωρείτε ότι είναι οι σημαντικότεροι λόγοι;
Μουσικά κινήματα με την έννοια της τυφλής αφοσίωσης σε ένα μόνο είδος μουσικής και σχετικά εμφανισιακά πρότυπα όπως τις δεκαετίες του ’70 στο εξωτερικό και του ’80 στην Ελλάδα δεν νομίζω ότι είναι εύκολο να υπάρξουν πια. Τα στεγανά έχουν σπάσει και αυτό έχει σίγουρα να κάνει με τον χείμαρρο της μουσικής πληροφορίας που έχει προκύψει τις τελευταίες δεκαετίες. Καλύτερα. Ήταν απογοητευτικό να βλέπεις παιδιά που ζούσαν με τον ίδιο τρόπο να δέρνονται επειδή πίστευαν ότι η μουσική τους χωρίζει, αντί να τους ενώνει. Από την άλλη, πάντα στην Ελλάδα τα πιο ενδιαφέροντα πράγματα συνέβαιναν υπόγεια- και τα πρώτα συγκροτήματα που μπόρεσαν να μεταδώσουν αυτό που έκαναν και πέρα από τα σύνορα ήταν τα punk συγκροτήματα που τα άκουγαν μια χούφτα άνθρωποι, οπότε η απάντηση είναι ναι, πάντα θα υπάρχουν υπόγεια μουσικά κινήματα∙ ειδικά σε μια τέτοια εποχή, υπάρχουν πάρα πολλά παιδιά που θα μιλήσουν μέσα από τη μουσική για όλα αυτά που τους πνίγουν. Όμως τα πράγματα θα είναι πιο ελεύθερα, χωρίς ταμπέλες.
Μουσικά κινήματα με την έννοια της τυφλής αφοσίωσης σε ένα μόνο είδος μουσικής και σχετικά εμφανισιακά πρότυπα όπως τις δεκαετίες του ’70 στο εξωτερικό και του ’80 στην Ελλάδα δεν νομίζω ότι είναι εύκολο να υπάρξουν πια. Τα στεγανά έχουν σπάσει και αυτό έχει σίγουρα να κάνει με τον χείμαρρο της μουσικής πληροφορίας που έχει προκύψει τις τελευταίες δεκαετίες. Καλύτερα. Ήταν απογοητευτικό να βλέπεις παιδιά που ζούσαν με τον ίδιο τρόπο να δέρνονται επειδή πίστευαν ότι η μουσική τους χωρίζει, αντί να τους ενώνει. Από την άλλη, πάντα στην Ελλάδα τα πιο ενδιαφέροντα πράγματα συνέβαιναν υπόγεια- και τα πρώτα συγκροτήματα που μπόρεσαν να μεταδώσουν αυτό που έκαναν και πέρα από τα σύνορα ήταν τα punk συγκροτήματα που τα άκουγαν μια χούφτα άνθρωποι, οπότε η απάντηση είναι ναι, πάντα θα υπάρχουν υπόγεια μουσικά κινήματα∙ ειδικά σε μια τέτοια εποχή, υπάρχουν πάρα πολλά παιδιά που θα μιλήσουν μέσα από τη μουσική για όλα αυτά που τους πνίγουν. Όμως τα πράγματα θα είναι πιο ελεύθερα, χωρίς ταμπέλες.
Η ευκολία απόκτησης μουσικής σήμερα μέσω του downloading, είναι τελικά ευλογία (γιατί όλοι όσοι έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο μπορούν να έχουν σχεδόν οποιοδήποτε μουσικό κομμάτι θελήσουν) ή κατάρα (γιατί δεν προλαβαίνουν να αξιολογήσουν το τι ακούν λόγω της υπερπροσφοράς);
Νομίζω ότι το έθεσες με τον καλύτερο τρόπο, είναι ευχή και κατάρα, ανάλογα με το πώς θα το χειριστείς. Όλοι όσοι αγαπάμε τη μουσική έχουμε βρεθεί στη θέση που περιέγραψες, με άπειρα κομμάτια που δεν έχουμε ακούσει, και να επιστρέφουμε στους δίσκους που ακούγαμε από παιδιά. Πιστεύουμε ότι είναι θέμα χειρισμού όλου αυτού του υλικού, και ο καθένας θα το κάνει με κριτήριο τις προτιμήσεις του.
Νομίζω ότι το έθεσες με τον καλύτερο τρόπο, είναι ευχή και κατάρα, ανάλογα με το πώς θα το χειριστείς. Όλοι όσοι αγαπάμε τη μουσική έχουμε βρεθεί στη θέση που περιέγραψες, με άπειρα κομμάτια που δεν έχουμε ακούσει, και να επιστρέφουμε στους δίσκους που ακούγαμε από παιδιά. Πιστεύουμε ότι είναι θέμα χειρισμού όλου αυτού του υλικού, και ο καθένας θα το κάνει με κριτήριο τις προτιμήσεις του.
Βλέπετε διαφορές στο κοινό που σας παρακολουθεί στις συναυλίες σας σήμερα σε σχέση με την εποχή που ξεκινήσατε;
Σε γενικές γραμμές όχι, πάντα είχαμε κάθε είδους ανθρώπους στο κοινό μας – πιτσιρικάδες αλλά και μεγαλύτερους, γιατί οι αναφορές μας έρχονταν από παλιά. Είναι πολύ ιδιαίτερο ότι τώρα βλέπουμε γονείς να φέρνουν τα παιδιά τους στις συναυλίες μας, πράγμα που σίγουρα δεν συνέβαινε παλιότερα.
Σε γενικές γραμμές όχι, πάντα είχαμε κάθε είδους ανθρώπους στο κοινό μας – πιτσιρικάδες αλλά και μεγαλύτερους, γιατί οι αναφορές μας έρχονταν από παλιά. Είναι πολύ ιδιαίτερο ότι τώρα βλέπουμε γονείς να φέρνουν τα παιδιά τους στις συναυλίες μας, πράγμα που σίγουρα δεν συνέβαινε παλιότερα.
Πώς προέκυψε το “Last Drive” ως όνομα του συγκροτήματος;
Είναι μια παλιά ιστορία : καθόμαστε σε ένα μπαρ που συχνάζαμε όταν ξεκινούσαμε το γκρουπ, και το μάτι του Χρήστου έπεσε στο τελευταίο κοκτέιλ που υπήρχε στον κατάλογο, που είχε το όνομα “Last Drive». Γύρισε και μας ανακοίνωσε ότι αυτό θα είναι το όνομα της μπάντας, και απλά συμφωνήσαμε, γιατί καταλάβαμε ότι αυτό ήταν.
Είναι μια παλιά ιστορία : καθόμαστε σε ένα μπαρ που συχνάζαμε όταν ξεκινούσαμε το γκρουπ, και το μάτι του Χρήστου έπεσε στο τελευταίο κοκτέιλ που υπήρχε στον κατάλογο, που είχε το όνομα “Last Drive». Γύρισε και μας ανακοίνωσε ότι αυτό θα είναι το όνομα της μπάντας, και απλά συμφωνήσαμε, γιατί καταλάβαμε ότι αυτό ήταν.
Έχετε μπει στον πειρασμό να γράψετε πολιτικό στίχο, ειδικότερα στη σημερινή περίοδο;
Δεν υπήρξε ποτέ τέτοιο θέμα για μας. Οι στίχοι μας μιλάνε για τους ανθρώπους, για τις καταστάσεις που ζουν και τα αποτυπώματα που αφήνουν πάνω τους η κοινωνία και οι συνθήκες. Πιστεύουμε ότι αυτό κάνει τα τραγούδια μας πολιτικά, με την έννοια ότι αναγνωρίζουν ότι κάθε στιγμή, σε κάθε ανθρώπινη σχέση και δράση, το κοινωνικό γίνεται ατομικό και αντίστροφα.
Δεν υπήρξε ποτέ τέτοιο θέμα για μας. Οι στίχοι μας μιλάνε για τους ανθρώπους, για τις καταστάσεις που ζουν και τα αποτυπώματα που αφήνουν πάνω τους η κοινωνία και οι συνθήκες. Πιστεύουμε ότι αυτό κάνει τα τραγούδια μας πολιτικά, με την έννοια ότι αναγνωρίζουν ότι κάθε στιγμή, σε κάθε ανθρώπινη σχέση και δράση, το κοινωνικό γίνεται ατομικό και αντίστροφα.
Σας ανησυχεί η άνοδος της ακροδεξιάς και στην Ελλάδα;
Είμαστε μια ροκ εν ρολ μπάντα, παίζουμε τη μουσική που προέκυψε από την πρόσμιξη του λευκού με το μαύρο και αποστρεφόμαστε ότι έχει σχέση με το ρατσισμό και τις υπόλοιπες σκουπιδοθεωρίες της αποικιοκρατίας. Σήμερα, στην Ελλάδα της φτώχειας, η νάρκωση της αφθονίας είναι πια ανάμνηση και τη θέση της έχουν πάρει με τον ίδιο αυτιστικό τρόπο ο διάχυτος κοινωνικός φόβος και η ιδέα της συλλογικής ευθύνης. Δεν είναι τυχαίο ότι και οι δύο νοοτροπίες καλλιεργήθηκαν και καλλιεργούνται από τους ίδιους ανθρώπους στις τηλεοπτικές οθόνες. Δεν πρέπει να χάνουμε τον προσανατολισμό μας σχετικά με την προέλευση και τους στόχους των νεοναζί, αυτό το τσίρκο του τρόμου είναι κοινωνικός αυτοματισμός χωρίς προσχήματα, εξαιρετικά επικίνδυνος σε μια χώρα όπου η αυταρχικότητα και το παρακράτος ήταν πάντα δομικά στοιχεία του συστήματος εξουσίας. Η άνοδός του δεν μας ανησυχεί απλώς, μας κάνει να νιώθουμε οργή και απογοήτευση. Το ’36 στην Ισπανία, ένα από τα συνθήματα των φασιστών ήταν «Viva La Muerte», Ζήτω ο Θάνατος, έτσι απλά. Τι είδους σκοτεινή απελπισία είναι αυτή που σπρώχνει έναν φτωχό νέο να βγαίνει παγανιά τα βράδια για να σακατέψει και να σκοτώσει; Τι την γεννάει; Το πιο αποτελεσματικό μέσο αντίθεσης είναι η καθημερινή, επίμονη αποδόμηση των επιχειρημάτων τους μέσα από το ανθρώπινο όραμα της αλληλεγγύης των πολλών που γίνεται πραγματικότητα. Ίσως αυτό είναι το πιο δύσκολο έτσι όπως έχουν τώρα τα πράγματα, αλλά δεν είναι αργά.
Είμαστε μια ροκ εν ρολ μπάντα, παίζουμε τη μουσική που προέκυψε από την πρόσμιξη του λευκού με το μαύρο και αποστρεφόμαστε ότι έχει σχέση με το ρατσισμό και τις υπόλοιπες σκουπιδοθεωρίες της αποικιοκρατίας. Σήμερα, στην Ελλάδα της φτώχειας, η νάρκωση της αφθονίας είναι πια ανάμνηση και τη θέση της έχουν πάρει με τον ίδιο αυτιστικό τρόπο ο διάχυτος κοινωνικός φόβος και η ιδέα της συλλογικής ευθύνης. Δεν είναι τυχαίο ότι και οι δύο νοοτροπίες καλλιεργήθηκαν και καλλιεργούνται από τους ίδιους ανθρώπους στις τηλεοπτικές οθόνες. Δεν πρέπει να χάνουμε τον προσανατολισμό μας σχετικά με την προέλευση και τους στόχους των νεοναζί, αυτό το τσίρκο του τρόμου είναι κοινωνικός αυτοματισμός χωρίς προσχήματα, εξαιρετικά επικίνδυνος σε μια χώρα όπου η αυταρχικότητα και το παρακράτος ήταν πάντα δομικά στοιχεία του συστήματος εξουσίας. Η άνοδός του δεν μας ανησυχεί απλώς, μας κάνει να νιώθουμε οργή και απογοήτευση. Το ’36 στην Ισπανία, ένα από τα συνθήματα των φασιστών ήταν «Viva La Muerte», Ζήτω ο Θάνατος, έτσι απλά. Τι είδους σκοτεινή απελπισία είναι αυτή που σπρώχνει έναν φτωχό νέο να βγαίνει παγανιά τα βράδια για να σακατέψει και να σκοτώσει; Τι την γεννάει; Το πιο αποτελεσματικό μέσο αντίθεσης είναι η καθημερινή, επίμονη αποδόμηση των επιχειρημάτων τους μέσα από το ανθρώπινο όραμα της αλληλεγγύης των πολλών που γίνεται πραγματικότητα. Ίσως αυτό είναι το πιο δύσκολο έτσι όπως έχουν τώρα τα πράγματα, αλλά δεν είναι αργά.
Στην Ελλάδα του 2012, μπορεί η μουσική να αποτελέσει καταλύτη αλλαγών και εξελίξεων;
Η μουσική θα μιλάει πάντα για την αγάπη για την αληθινή ζωή, την ανάγκη για ένα καλύτερο αύριο και την δύναμη των ανθρώπων να τα επιδιώξουν. Και βέβαια μπορεί να λειτουργήσει θετικά μέσα στο σημερινό βάρβαρο πλαίσιο. Έχει γίνει και στο παρελθόν, μέσα από δύσκολες καταστάσεις ξεπηδούν τραγούδια που μεταφέρουν όλη τη φόρτιση μιας κοινωνικής στιγμής, σαν μικρά ντοκιμαντέρ, όπως το “Ohio” του Neil Young, σε διαφορετικές συνθήκες, αλλά και στην Ελλάδα, μετά την εμπειρία των ταραγμένων δεκαετιών του 30 και του 40. Σήμερα όλοι όσοι δεχόμαστε αυτή την επίθεση των λίγων βιώνουμε τις ίδιες αγωνίες, και η μουσική είναι ένα μέσο που επιβεβαιώνει την κοινότητά μας αλλά και τις ιδιαιτερότητες του καθενός. Πάντα θα βρίσκει τρόπο να είναι παρούσα.
Η μουσική θα μιλάει πάντα για την αγάπη για την αληθινή ζωή, την ανάγκη για ένα καλύτερο αύριο και την δύναμη των ανθρώπων να τα επιδιώξουν. Και βέβαια μπορεί να λειτουργήσει θετικά μέσα στο σημερινό βάρβαρο πλαίσιο. Έχει γίνει και στο παρελθόν, μέσα από δύσκολες καταστάσεις ξεπηδούν τραγούδια που μεταφέρουν όλη τη φόρτιση μιας κοινωνικής στιγμής, σαν μικρά ντοκιμαντέρ, όπως το “Ohio” του Neil Young, σε διαφορετικές συνθήκες, αλλά και στην Ελλάδα, μετά την εμπειρία των ταραγμένων δεκαετιών του 30 και του 40. Σήμερα όλοι όσοι δεχόμαστε αυτή την επίθεση των λίγων βιώνουμε τις ίδιες αγωνίες, και η μουσική είναι ένα μέσο που επιβεβαιώνει την κοινότητά μας αλλά και τις ιδιαιτερότητες του καθενός. Πάντα θα βρίσκει τρόπο να είναι παρούσα.
Στην τελευταία σας δισκογραφική δουλειά παρουσιάζεστε αρκετά πιο αργοί σε σχέση με τις παλιότερες κυκλοφορίες σας. Είναι μία μορφή πειραματισμού ή σκέφτεστε να «κατεβάσετε ταχύτητες»;
Το «News from Nowhere” προέκυψε από την ανάγκη να βρεθούμε και να αποτυπώσουμε τα τραγούδια που παίζαμε τον τελευταίο χρόνο, με όλα αυτά που συνέβησαν και μας επηρέασαν. Όπως και στα υπόλοιπα άλμπουμ και ep μας, δεν υπήρξε κάποια συνειδητή απόφαση για το πώς θα ακούγεται, απλώς έτσι βγήκε, απλά σαν συνέχεια και συμπλήρωμα του Heavy Liquid, άλλη μια στάση στην πορεία μας.
Το «News from Nowhere” προέκυψε από την ανάγκη να βρεθούμε και να αποτυπώσουμε τα τραγούδια που παίζαμε τον τελευταίο χρόνο, με όλα αυτά που συνέβησαν και μας επηρέασαν. Όπως και στα υπόλοιπα άλμπουμ και ep μας, δεν υπήρξε κάποια συνειδητή απόφαση για το πώς θα ακούγεται, απλώς έτσι βγήκε, απλά σαν συνέχεια και συμπλήρωμα του Heavy Liquid, άλλη μια στάση στην πορεία μας.
Υπάρχουν σχέδια για κυκλοφορία νέου δίσκου; Έχετε ετοιμάσει νέα κομμάτια;
Όχι, δεν υπάρχουν σχέδια για την κυκλοφορία ενός L.P., γενικά δεν υπάρχουν σχέδια –κάτι που συνέβαινε πάντα στους L.D.- μόνο μια ασαφής διάθεση ότι του χρόνου κλείνουμε τα τριάντα χρόνια μας σαν συγκρότημα και θα θέλαμε να το γιορτάσουμε με κάποιο τρόπο.
Όχι, δεν υπάρχουν σχέδια για την κυκλοφορία ενός L.P., γενικά δεν υπάρχουν σχέδια –κάτι που συνέβαινε πάντα στους L.D.- μόνο μια ασαφής διάθεση ότι του χρόνου κλείνουμε τα τριάντα χρόνια μας σαν συγκρότημα και θα θέλαμε να το γιορτάσουμε με κάποιο τρόπο.
Σας ευχαριστώ πολύ για τη συνέντευξη, καλή συνέχεια!
Κι εμείς σας ευχαριστούμε! Καλή δύναμη και επιτυχία σε όλα.
Κι εμείς σας ευχαριστούμε! Καλή δύναμη και επιτυχία σε όλα.
Νίκος Κασκαράς