Εικόνες ντροπής, κακοτεχνίας και πλήρους αδιαφορίας για τα δικαιώματα μετακίνησης των τυφλών κατέγραψε σε φωτορεπορτάζ που μας απέστειλε η Κατερίνα Μέλιου. Οι φωτογραφίες προέρχονται από έναν από τους κεντρικότερους δρόμους της Θεσσαλονίκης, την οδό Βασιλίσσης Όλγας. Απότομες αλλαγές κατεύθυνσης της ειδικής λωρίδας, φυσικά εμπόδια (μηχανάκια, κάδοι σκουπιδιών, κώνοι, στύλοι κ.α.) που είτε εφάπτονται με τη λωρίδα ή βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής από αυτήν, ακόμα και ξαφνική διακοπή της λωρίδας συνθέτουν ένα σκηνικό που καθιστά αδύνατη την ομαλή μετακίνηση των τυφλών συνανθρώπων μας.
Νόμος για τα… μάτια
Η διαρρύθμιση των πεζοδρομίων για την ομαλή και απρόσκοπτη μετακίνηση των τυφλών καθορίζεται από το Παράρτημα ΙΙΙ των “περί οδών και οικοδομών κανονισμών” όπως έχει εγκριθεί από τις τεχνικές υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερικών και εξειδικεύεται από τον οδηγό όδευσης τυφλών.
Ας δούμε λοιπόν τι προβλέπει ο οδηγός και ποια είναι η πραγματική εικόνα:
Οδηγός όδευσης τυφλών
10.21 Οδηγός όδευσης τυφλών είναι ειδική λωρίδα του δαπέδου από πλάκες διαφορετικής υφής και χρώματος από το υπόλοιπο δάπεδο, που αποσκοπεί στην καθοδήγηση και ασφαλή διακίνηση των ατόμων με προβλήματα όρασης.
10.22 Ο οδηγός όδευσης τυφλών τοποθετείται σε πεζοδρόμια με πλάτος ίσο ή μεγαλύτερο των 2,80m και σε όλα τα πεζοδρόμια των εμπορικών δρόμων (αξόνων δραστηριοτήτων), ασχέτως του πλάτους των.
10.23 Το ελάχιστο πλάτος του οδηγού όδευσης τυφλών είναι 40cm και βρίσκεται πάντα εντός της ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών, από την πλευρά του δρόμο
υ.
10.24 Για την κατασκευή του οδηγού όδευσης τυφλών χρησιμοποιούνται έγχρωμες ανάγλυφες πλάκες πεζοδρομίου με βάση τσιμέντο υψηλής αντοχής, πλευράς 30 έως 40cm και πάχους 3,5 έως 5cm όπως παρακάτω:
Τύπου Α – ΟΔΗΓΟΣ: Ριγέ, με πλατιές και αραιές ρίγες, που τοποθετούνται παράλληλα με τον άξονα κίνησης για να κατευθύνουν τα άτομα με προβλήματα όρασης στην πορεία τους.
Τύπου Β – ΚΙΝΔΥΝΟΣ: Φολιδωτές, με έντονες φολίδες, χρώματος πάντοτε κίτρινου, που τοποθετούνται σε πλάτος 80cm στα σημεία εξόδου της ράμπας ως προειδοποίηση για την είσοδο στο δρόμο.
Τύπου Γ – ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Ριγέ, με πυκνές και στενές ρίγες, κάθετα στην πορεία όδευσης ή στην αρχή και το τέλος κεκλιμένων επιπέδων (ραμπών).
10.25 Στα σημεία κάθετης αλλαγής πορείας, τρεις πλάκες (1,20m) πριν το σημείο στροφής, τοποθετούνται κάθετα στην πορεία, ως προειδοποίηση.
10.26 Οι πλάκες επισήμανσης όλων των τύπων τοποθετούνται χωρίς αρμό μεταξύ τους, για να σχηματίζουν ενιαία επιφάνεια.
10.27 Επιβάλλεται η επιλογή πλακών σε χρώματα σε έντονη αντίθεση με τις παρακείμενες επιφάνειες δαπέδου.
10.28 Θα πρέπει να αποφεύγεται η τοποθέτηση εσχάρων κατά μήκος του οδηγού όδευσης τυφλών.
10.29 Όπου ο οδηγός όδευσης τυφλών συναντά υπηρεσίες (ΑΗΚ, ΑΤΗΚ κ.λπ.) η πλάκα να ενσωματώνεται σε ειδικό καπάκι για να μη διακόπτεται η συνοχή του.
10.30 Στις περιπτώσεις προσωρινών εμποδίων από έργα επί του πεζοδρομίου και εφόσον τα έργα γίνονται μέσα στην ελεύθερη ζώνη όδευσης πεζών, θα πρέπει:
– Να δημιουργείται μία νέα ελεύθερη ζώνη όδευσης πεζών, πλάτους τουλάχιστον 1,20m, σε παράπλευρη θέση, με αντίστοιχη σήμανση για τυφλούς, λωρίδα επισήμανσης κ.λπ., ώστε να εξασφαλίζεται η ασφαλής διακίνηση όλων των χρηστών του πεζοδρομίου.
– Τα εμπόδια θα επισημαίνονται πάντα με συνεχές, δίχρωμο κιγκλίδωμα, βαμμένο σε έντονα χρώματα, που θα φωτίζεται κατά τις βραδινές ώρες, ώστε να είναι πάντα ορατό.
10.31 Τα πιο πάνω ισχύουν και στις περιπτώσεις υπαίθριων χώρων συνάθροισης κοινού.
10.32 Τα υφιστάμενα πεζοδρόμια, πλατείες και πεζόδρομοι πρέπει να προσαρμοστούν κατάλληλα για να ανταποκρίνονται στις πιο πάνω απαιτήσεις.
Γενικές πρόνοιες
Επιπλέον, οι τεχνικές προδιαγραφές για την κατασκευή πεζοδρομίων, όπως έχουν καθοριστεί από νόμο του 2012 που καθόριζε τις Ελληνικές Τεχνικές Προδιαγραφές (ΕΤΕΠ) με υποχρεωτική εφαρμογή για όλα τα δημόσια έργα, προβλέπουν μεταξύ άλλων τα εξής:
10.1 Όλα τα δημόσια πεζοδρόμια/πεζόδρομοι/πλατείες κ.α. πρέπει να κατασκευάζονται, ανακατασκευάζονται, επισκευάζονται και συντηρούνται με σκοπό να διασφαλίζεται:
• η συνεχής και ανεμπόδιστη κυκλοφορία των πεζών, ιδιαίτερα των ατόμων μειωμένης κινητικότητας, σε όλη την επιφάνειά τους,
• η λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων προς αποφυγή κινδύνου πτώσης από ολίσθημα, παραπάτημα ή σκόνταμμα.
10.2 Απαιτείται σωστός σχεδιασμός των δαπέδων για αποφυγή κινδύνων πτώσης εξαιτίας ολισθήματος λόγω μη ικανοποιητικού βαθμού αντιολισθηρότητας του δαπέδου ή από σκόνταμμα εξαιτίας κακής αρμολόγησης του δαπέδου.
10.4 Σε όλα τα πεζοδρόμια επιβάλλεται η διαμόρφωση ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών ελάχιστου πλάτους 1,20m που να είναι ελεύθερη από κάθε είδους εμπόδια, για τη συνεχή, ασφαλή και ανεμπόδιστη κυκλοφορία.
10.5 Η απόσταση της ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών από το κράσπεδο του πεζοδρομίου πρέπει να είναι τουλάχιστον 35cm, για την τοποθέτηση πινακίδων σήμανσης ή/και προστατευτικών κιγκλιδωμάτων.
10.6 Σε περίπτωση υφιστάμενου πεζοδρομίου με πλάτος μικρότερο του 1,50m, η ελεύθερη ζώνη όδευσης πεζών πρέπει να καταλαμβάνει όλο το πεζοδρόμιο.
10.7 Υφιστάμενα πεζοδρόμια σε αστικές περιοχές με πλάτος μικρότερο του 1,00m δεν είναι επαρκή για τη διακίνηση αμαξιδίων και πρέπει να γίνεται υποβιβασμός του πεζοδρομίου στο επίπεδο του δρόμου.
10.8 Στην πιο πάνω περίπτωση η ανύψωση του δρόμου στο επίπεδο του πεζοδρομίου αποτελεί εναλλακτική λύση.
10.9 Σε κάθε περίπτωση απαιτείται ανάλογη προειδοποιητική φωτεινή σήμανση για τους οδηγούς και παράλληλη διαφοροποίηση του καταστρώματος του δρόμου για την ελάττωση της ταχύτητας των διερχόμενων αυτοκινήτων.
10.10 Οποιαδήποτε εξυπηρέτηση (σήμανση, φύτευση, αστικός εξοπλισμός κ.λπ.) τοποθετείται εκτός της ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών.
10.11 Το ελάχιστο ελεύθερο ύψος στη ζώνη όδευσης για την απρόσκοπτη κίνηση των πεζών είναι ίσο με 2,20m.
10.12 Η φύτευση δέντρων, θάμνων κ.λπ. περιορίζεται σε πεζοδρόμια πλάτους ίσου ή μεγαλύτερου των 2,80m και οπωσδήποτε εκτός της ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών.
10.13 Σε στοιχεία του αστικού εξοπλισμού, όπως γραμματοκιβώτια, δοχεία απορριμμάτων, τηλεφωνικούς θαλάμους, στάσεις λεωφορείων, παγκάκια κ.λπ. πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα ώστε να είναι ανιχνεύσιμα από το μπαστούνι των τυφλών με την κάθετη προβολή τους στο πεζοδρόμιο και να είναι προσιτά στους χρήστες αμαξιδίων ή σε άτομα μικρού ύψους.
